87

1

 

آویشن متعلق به خانواده ی نعناعیان است. آویشن گیاه بوته ای دائمی با ریشه ی چوبی نازک و ساقه های مربعی است. ارتفاع گیاه آویشن به 15 تا 30 سانتی متر می رسد و برگ های ریز سبز رنگ و معطر و گل های ریز، معطر و سفید یا صورتی مایل به بنفش دارد. در آشپزی، از آویشن تازه یا خشک به عنوان چاشنی یا ادویه استفاده می شود.

تاریخچه:

آویشن باغی نوع کشت شده آویشن وحشی (Thymus serpyllum) است. نام لاتین آویشن وحشی که به عنوان «مادر آویشن» شناخته شده، شاید به دلیل کاربرد سنتی آن برای درمان ناراحتی‌های دوران یائسگی از رشد مارگونه گیاه گرفته شده است.

Pliny آن را به عنوان پادزهر نیش مار و سم جانوران دریایی و همچنین درمان سردرد توصیه می‌کند.

رومیان نیز آویشن را می‌سوزاندند زیرا باور داشتند که دود آن عقرب را دور می‌کند.

منبع جغرافیایی:

این گیاه، بومی قسمت‌های مرکزی و جنوب اروپا، بالکان و قفقاز است. در اروپای مرکزی، شرق آفریقا، هند، ترکیه، مراکش و آمریکای شمالی، در سطوح وسیع کشت می‌گردد. صادرات آن، اکثر از کشورهای اسپانیا، فرانسه، بلغارستان و مجارستان به دیگر نقاط جهان صورت می‌گیرد.

 

عوارض جانبی:

تاکنون در مورد عارضه‌ی جانبی ناشی از مصرف مقادیر خوراکی آویشن یا فرآورده‌های وابسته، گزارشی داده نشده است؛ ولی ممکن است در موارد معدودی، دردهای شکمی را ایجاد نماید و یا باعث گرفتگی موقتی گردد.

نکته‌ی دیگر آن که استفاده‌ی داخلی از تیمول با وجود کولیت، نارسایی قلبی و در زمان حاملگی، توصیه نمی‌گردد.

مقدار مصرف عادی آن برای افراد بالای یک سال، 6- 3 گرم برگ خشک، در یک نوبت و روزی 3- 1 مرتبه تکرار این مقدار می‌باشد.

افراد کم‌تر از یک سال، 1- 5/0 گرم از گیاه یا معادل آن از فراورده‌های آویشن را روزی چند مرتبه می‌توانند مصرف کنند.

هم چنین، میزان مصرف تنتور آن، 40 قطره تا سه بار در روز از این مقدار برای بزرگ‌سالان و تا یک ششم این مقدار، برای افراد زیر یک سال، مناسب است.

مصرف شربت‌های مختلف، بر حسب دستور کارخانه‌ی سازنده می‌باشد.

افزون بر این، دم کرده‌ی 5 گرم درصد میلی لیتر آب، به عنوان غرغره یا دهان‌شویه و یا مصارف موضعی، توصیه شده است.

فواید و ارزش غذایی گیاه آویشن 

  • آویشن حاوی ترکیبات فعال گیاهی بسیاری است که برای سلامتی و مقابله با بیماری ها مفید هستند.
  • گیاه آویشن حاوی روغن فرار تیمول است. تیمول یکی از روغن های فرار مهم است که خواص ضدعفونی کنندگی و ضدقارچی دارد. آویشن روغن های فرار دیگری هم دارد که شامل کارواکرول، بورنئول و ژرانیول می شوند.
  • آویشن حاوی آنتی اکسیدان های فلاونوئیدی فنولی همچون زی زانتین، لوتئین، پی جنین، نارینجین، لوتئولین و تیمونین است. سطح آنتی اکسیدان های موجود در آویشن تازه از گیاهان دیگر بیشتر است.
  • آویشن حاوی مجموعه ای از مواد معدنی و ویتامین های ضروری است که برای سلامتی لازم هستند. برگ های آویشن یکی از غنی ترین منابع پتاسیم، آهن، کلسیم، منگنز، منیزیم و سلنیوم هستند. پتاسیم یکی از اجزاء مهم مایعات سلولی و بدن است که به تنظیم ضربان قلب و فشار خون کمک می کند. منگنز به فعالیت آنزیم های بدن از جمله سوپراکسید دیسموتاز کمک می کند. بدن برای تولید گلبول های قرمز خون به آهن نیاز دارد.
  • این گیاه سرشار از بسیاری از ویتامین های ضروری همچون ویتامین های B کمپلکس، بتاکاروتن، ویتامین A، ویتامین K، ویتامین E، ویتامین C و فولیک اسید است.
  • 100 گرم آویشن حاوی 0.35 میلی گرم ویتامین B6 یا پیریدوکسین است که 27 درصد از نیاز روزانه به این ویتامین را تامین می کند. پیریدوکسین سطح انتقال دهنده ی عصبی مغز به نام GABA را بالا نگه می دارد که استرس را سرکوب می کند.
  • ویتامین C دستگاه ایمنی را تقویت و به مقابله با عوامل عفونی و رادیکال های آزاد مخرب و التهاب آور کمک می کند.
  • ویتامین A یک آنتی اکسیدان و ویتامین محلول در چربی است که برای حفظ سلامتی غشاهای مخاطی و پوست لازم است و برای بینایی ضروری است. مصرف مواد غذایی طبیعی حاوی فلاونوئیدهایی همچون ویتامین A و بتاکاروتن از سرطان های ریه و حفره ی دهان جلوگیری می کند.

برگ های آویشن حاوی میزان قابل توجهی از ترکیبات فعال گیاهی هستند. تنها 100 گرم برگ تازه ی آویشن

–         38 درصد از فیبر غذایی

–         27 درصد از  B6 (پیریدوکسین)

–         266 درصد از ویتامین C

–         158 درصد از ویتامین A

–         218 درصد از آهن

–         40 درصد از کلسیم

–         40 درصد از منیزیم و

–         75 درصد از منگنز

مورد نیاز بدن را تامین می کند و هیچ کلسترولی ندارد.  

می توانید از آویشن تازه و خشک استفاده کنید اما تا جایی که می توانید آویشن تازه را مصرف نمایید زیرا مواد مغذی و طعم بیشتری دارد. برگ های تازه ی آویشن باید سبز روشن باشند و هیچ لکه ی تیره یا زردی روی آنها نباشد.

آویشن تازه را باید درون یک دستمال توالت نم دار قرار دهید و در یخچال نگه دارید. آویشن خشک را در شیشه های در بسته و در جای خشک، تاریک و خنک نگه دارید تا تازگی خود را تا 6 ماه حفظ کند.

نحوه ی استفاده از آویشن

گیاه آویشن عطر تندی به غذاها می دهد بنابراین نباید از آن به مقدار زیاد استفاده شود. برای حفظ عطر و طعم آویشن، آن را در مراحل آخر پخت به غذا اضافه کنید زیرا پختن طولانی مدت باعث تبخیر روغن های فرار آن می شود.

  • دمنوش آویشن نوشیدنی سالم و پرطرفداری است.
  • از آویشن در سوپ ها و سس های خود استفاده کنید
  • آن را همراه با برگ بو، جعفری و کرفس در کیسه ی توری بپیچید و داخل سوپ ها یا خورش های خود بیاندازید تا عطر و طعم بی نظیری به غذای شما بدهد.
  • از آویشن به همراه ادویه های دیگر برای مزه دار کردن مرغ، ماهی و گوشت استفاده می شود.

 

 

مطالب مرتبط :

پاسخ دهید