زندگی مقام معظم رهبری و همسرشان+عکس
احسان رضایی: منصوره خجسته باقرزاده؛ این اسم همسر و شریک زندگی مقام معظم رهبری است. کسی که از اوایل پاییز 42 به مدت نیم قرن با رهبر انقلاب همراه بوده و چهار نوبت زندان، یک تبعید و یک ترور همسرش را به چشم دیده و در همه این احوال همراه و همقدم ایشان بوده.
احسان رضایی: منصوره خجسته باقرزاده؛ این اسم همسر و شریک زندگی مقام معظم رهبری است. کسی که از اوایل پاییز 42 به مدت نیم قرن با رهبر انقلاب همراه بوده و چهار نوبت زندان، یک تبعید و یک ترور همسرش را به چشم دیده و در همه این احوال همراه و همقدم ایشان بوده.
درباره زندگی مشترک این زوج اطلاعات چندانی در دست نیست. تنها در کتاب «شرح اسم» که سال 91 منتشر شد و به زندگی مقام معظم رهبری پیش از پیروزی انقلاب اسلامی اختصاص دارد، اطلاعاتی در این زمینه ذکر شده (در صفحات 211 و 212 کتاب درباره ازدواج مقام معظم رهبری و در صفحات 217 و 218 درباره آغاز زندگی مشترک ایشان مطالبی آمده است.)
خود سرکار خانم خجسته در سال 72 با نشریه انگلیسی زبان «محجوبه» (متعلق به سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی) یک مصاحبه داشتند و در آن نکاتی از زندگی خانوادگی خودشان را بیان کردند. یک مصاحبه هم در روزنامه جمهوری اسلامی در سالگرد ترور ناموفق مقام معظم رهبری (5 تیر 1362) با خانم خجسته داشت و در آن از شرایط روزهای بستری مقام معظم رهبری در بیمارستان بعد از ترور صحبت شده بود.
در مطلب زیر مطالب منقول از رهبری از آن کتاب و مطالب مربوط به سرکار خانم خجسته از این دو مصاحبه نقل شده.
حاج محمد اسماعیل خجسته باقرزاده در مشهد کاسبی خوشنام بود که زمستان سال 1347 درگذشت. 4 سال قبل از این اتفاق صاحب دامادی شده بود که قرار بود بعدها به شخصیتی بسیار مهم تبدیل شود. دختر او منصوره، تعریف می کند که پدر برخلاف جوّ آن روز خانواده های مذهبی که دخترها را به مدارس آن زمان نمی فرستادند، مدرسه ای مناسب برای فرزندش پیدا کرده بود: «من خاطرات روشنی از دوران مدرسه ام از جمله معلم فرزانه قرآنم، خانم پور رنجبر دارم که گویا اخیرا به رحمت ایزدی پیوسته اند.
این خانم محترم و متین معلم قرآن ما بود. آن روزها لباس او منحصر به فرد بود. گرچه چادر به سر نمی کرد اما حجاب کامل اسلامی داشت. مقنعه بلند او تا کمرش می رسید. این خانم شیوه ابداعی ویژه ای در تدریس قرآن داشت. چهره اش مملو از متانت و وقار بود. هنوز جلوی چشمانم هست و هرگز نمی توانم فراموشش کنم.»
در سال 1343 و زمان ازدواج، منصوره خجسته فقط 17 سال داشت. او را بانو خدیجه، مادر سید علی خامنه ای دیده بود و به پسر 25 ساله اش معرفی کرد. کاری که 5 سال پیش برای پسر اولش سید محمد انجام داده بود. در مجلس خواستگاری، حاج اسماعیل خجسته پذیرفت که دخترش به عقد طلبه تازه از قم برگشته ای درآید که تصمیم دارد در مشهد ساکن شود، آیت الله میلانی و دیگر بزرگان اهل علم مشهد او را می شناسند و تایید می کنند و به او علاقه دارند.»
مراسم عقد اوایل پاییز 1343 برگزار شد. مخارج عقد را خانواده عروس تقبل کرده بودند. مراسم در خانه پدر عروس برگزار شد و برایش کارت دعوتی هم چاپ و پخش کرده بودند. خطبه را آیت الله میلانی، مرجع تقلید مردم مشهد در آن زمان خواند. اولین خانه ای که این زوج در آن ساکن شدند، خانه شوهر خواهر آقای خامنه ای بود. دو اتاق با کرایه ماهی 60 تومان. خیلی زود همسر مقام معظم رهبری دانست که همسرش فردی مبارز است. «شاید اولین روزها و … یا هفته های پیوند[مان]… بود، مسائل سیاسی من به وسیله خودم برای ایشان مطرح شد…»
پیش از ازدواج، سید علی خامنه ای دو نوبت به زندان رژیم طاغوت افتاده بود. خانم خجسته درباره این موضوع می گوید: «یادم می آید که طی اولین ماه های بعد از ازدواجمان، یک روز همسرم از من پرسید اگر من دستگیر شوم، تو چه احساسی خواهی داشت؟ این سوال غیرمنتظره ای بود و من ابتدا خیلی ناراحت و آزرده خاطر شدم اما ایشان آنقدر درباره درگیری، خطرات و مشکلاتش و وظیفه همه افراد در این رابطه صحبت فرمودند که کاملا مرا قانع کردند. ایشان این مطلب را درست همان روزی که امام خمینی دوباره بازداشت شدند و ایشان را از قم به تهران آورده و سپس به ترکیه تبعید کردند، مطرح کردند.»
مقام معظم رهبری درباره همراهی همسرشان با ایشان در آن سال های پر از مشغله و دردسر می گویند: «هیچ وقت اظهار نگرانی و گله مندی از دست من نکرده، حتی مشوق من در قضایای عدیده ای هم بوده [است]. مواقعی … بود که بعضی از افراد و گروه های مخفی از اشخاص سطح بالایشان منزل ما رفت و آمد می کردند… می فهمید که اینها اشخاص مهم و حساسی هستند از من سوال نمی کرد، مرا نمی خواست سوال پیچ کند…»
خانم خجسته در کارهایی مثل انتقال پیام ها، اختفای اسناد یا پخش اعلامیه ها به همسرش کمک می داد. در ماه های آخر پیروزی انقلاب هم به صورت تلفنی رابط بین شهرهای خراسان با مشهد و مشهد و پاریس بود اما «فکر می کنم بزرگترین نقش من حفظ جو آرامش خانه بود، طوری که ایشان بتوانند با خیال راحت به کارشان ادامه دهند. من سعی داشتم تا ایشان را از نگرانی در مورد خود و فرزندانم دور نگه دارم. گاهی اوقات که برای ملاقات ایشان به زندان می رفتم از مشکلاتی که داشتیم چیزی به ایشان نمی گفتم و در پاسخ به سوالاتشان درباره وضعیت خودم و فرزندان صرفا خبرهای خوب می دادم.»
در زمستان 1356 مقام معظم رهبری به ایرانشهر و بعد جیرفت کرمان تبعید شدند. در دوره 285 روزه تبعید هم همسرشان همراه با پسرها نزد ایشان رفت. این زوج چهار پسر و دو دختر دارند. همه پسرها قبل از پیروزی انقلاب و دخترها بعد از انقلاب به دنیا آمدند. نام فرزندان به ترتیب مصطفی، مجتبی، مسعود، میثم، بشرا و هدی است. سید مصطفی که بیشتر در حوزه مشغول است، با دختر مرحوم آیت الله خوشوقت ازدواج کرده است.
سید مجتبی که در عرصه سیاست مطرح تر است، داماد دکتر غلامعلی حداد عادل است. سید مسعود با دختر آیت الله خرازی نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری ازدواج کرده است و با کمال و صادق خرازی رابطه خویشاوندی دارد. سید میثم نیز با دختر محمود لولاچیان از بازاریان مذهبی تهران وصلت کرده است. دختر بزرگتر مقام معظم رهبری با پسر حجت الاسلام محمدی گلپایگانی، رئیس دفتر رهبر انقلاب ازدواج کرده است و دختر کوچکتر هم با پسر آیت الله باقری کنی عضو مجلس خبرگان، قائم مقام دانشگاه امام صادق و برادرزاده آیتالله مهدوی کنی ازدواج کرده است.
تلخ ترین خاطره خانم خجسته هم مربوط به زمان ترور ناموفق ایشان است؛ جایی که دو هفته بر بالین ایشان در بیمارستان قلب ماندند و پزشکان ترکش های بمب را که از سینه و شانه ایشان بیرون آورده بودند، به خانم خجسته دادند. خانم خجسته در خاطرات آن روزها از این تعریف می کنند که مقام معظم رهبری سراغ شهید بهشتی را می گرفته و اینکه چرا به او سر نزده است (خبر انفجار هفتم تیر را که فردای ترور ناموفق آقای خامنه ای بود به ایشان نداده بودند) و اینکه «بارها وضع ایشان نگران کننده شد… این بخش کمی از خاطرات آن روزهای من است. همه آن نگرانی ها و اضطراب ها نه در یادماندنی است و نه نوشتنی.»
مطالب مرتبط :
