رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری: انقلاب باید از منظر فرهنگی هم بررسی شود

جامعه > میراث فرهنگی و گردشگری – رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گفت: انقلاب همچون آیینه ای است که فرهنگ یک جامعه را به شکلی عمیق منعکس می کند پس باید محتوای گریز پای فرهنگ را در اتفاقاتی همچون انقلاب درک کرد و به شناخت آن پرداخت.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین و به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ،سید محمد بهشتی در نشست مردم نگاری انقلاب که به همت پژوهشکده مردم شناسی در آمفی تئاتر پژوهشگاه برگزار شد با اعلام این مطلب گفت : اهمیت مردم نگاری انقلاب زمانی آشکار می شود که به پاسخ این پرسش برسیم که چرا مردم نگاری می کنیم و موضوع مردم نگاری چیست .

وی با اشاره به اینکه مردم نگاری با ثبت رفتارهای اجتماعی و فرهنگی مردم امکان درک عمیقی از آن ها فراهم می کند افزود: موضوع انقلاب بنا به مختصات و ابعادی که دارد فرصت مغتنمی را فراهم می سازد تا فرهنگ یک جامعه ظهور پیدا کند .

بهشتی بیان کرد: برخی از رخداد های اجتماعی همچون انقلاب فرصتی ارزشمند را برای درک چیستی و رفتار مردم یک جامعه به شکل عمیق فراهم می کند.

او گفت: فرهنگ یک امر مجرد است. فرهنگ همواره در پرده پنهان بوده و در مظاهرش آشکار می شود. در حیات هر جامعه ای یک موقعیتی وجود دارد که به عنوان بزنگاه ،فرهنگ را با تمام ویژگی هایش هویدا کرده و امکان مشاهده اش را فراهم می کند.

بهشتی با اشاره به حیات دراماتیک و غیر دراماتیک انسانها گفت: در حیات غیر دراماتیک انسانها همواره پرده ای غیر واقعی بر روی خود می کشند تا خودشان را مطابق با هنجارهای جامعه نشان دهند در صورتیکه واقعیت پس پرده چیز دیگری است و شاید بعضی از اوقات بهتر از آن چیزی باشد که به نمایش در آمده است.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گفت: هر جامعه ای دچار حیات دراماتیک می شود و چهره ای از آن مشخص می شود که واقعی است و اگر بخواهیم جامعه ای را بشناسیم باید سراغ آن قسمت برویم.

او گفت: رخداد های دراماتیک مانند انقلاب هم از بزنگاه هایی فراگیر و مهم است که عمق فرهنگ را بیان می کندپس در بزنگاهی چون انقلاب است که عظمت یااوج یک فرهنگ پدیدار می شود .

بهشتی گفت: معمولا انقلاب از منظر سیاسی مورد بررسی قرار می گیرد. حقیقت این است که انقلاب باید از منظر فرهنگی نیز دیده شود .

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گفت: در سیر سرگذشتی که به ما می گذرد واقعه ای شبیه انقلاب زیاد نداریم و این همان بزنگاهی است که در فرهنگ اتفاق می افتد .

به اعتقاد او، انقلاب همچون آیینه ای است که فرهنگ یک جامعه را به شکلی عمیق منعکس می کند پس باید محتوای گریز پای فرهنگ را در اتفاقاتی همچون انقلاب دریافت.

بهشتی گفت: ولی متأسفانه آنقدر به مسائل سیاسی اهمیت می دهیم که از مسائل فرهنگی غافل شده ایم. در دفاع مقدس هم همین اتفاق افتاده و از بررسی فرهنگی آن غافل شده ایم در صورتیکه جنگ 8ساله ایران بعد از جنگ های نادر اولین جنگی بود که در طول آن تمام مردم یکپارچه در آن حضور داشتند واین نشان دهنده فرهنگ مردم ایران است که باید بررسی شود زیرا مردم در این جنگ بر طبق سنت جنگیده اند.

بهشتی گفت: انقلاب به عنوان یک منبعی که به پرسش های زیادی پاسخ می دهد باید از نظر فرهنگی بررسی شود و در این میان مردم شناسی می تواند نقش مهمی ایفا کند .

آثار تاریخی ایران در امان از چپاول

سید احمد محیط طباطبایی مشاور رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، دیگر سخنران این نشست بود که با اشاره به ویژگی های انقلاب اسلامی ایران گفت : در تمامی انقلاب هایی که در سراسر جهان اتفاق افتاده یک امری مشترک بوده و آن این است که مردم به عنوان تشکیل دهنده یک جریان همه دارایی خود را اعم از مال و جان هزینه می کنند و هیچ دغدغه ای برای از دست دادن آن ندارند .

وی اظهار داشت : به مجموعه کاخ گلستان و گنجینه های موجود در آن که نماد حاکمیت سلسله قاجار بود در روند انقلاب مشروطه ، در مبارزه مردم با استبداد صغیر و انقلاب اسلامی هیچ صدمه ای نرسید و این یک اتفاق نبود زیرا که در زمان های دیگر نیز تکرار شد.

مشاور رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری افزود : اتفاقی که در طول روند شکل گیری انقلاب های ایران افتاد این بود که از سوی مردم هیچ آسیبی به آثار فرهنگی و تاریخی نرسید و تمامی اموال و آثار تاریخی دست نخورده بدون هیچ گزندی باقی ماندند.

طباطبایی با اشاره به غارت موزه عراق در طول جنگ این کشور اظهار داشت : در تمامی دنیا زمانیکه انقلابی رخ می دهد تمامی آثار تاریخی و فرهنگی جامعه از سوی مردم به غارت رفته و چپاول می شود اما در ایران هیچ وقت این اتفاق نیفتاد .

مشاور رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری افزود : در تمامی تحولاتی که در تاریخ ایران اتفاق افتاد کاخ نیاوران وکاخ گلستان نمونه هایی بودند که هیچ صدمه ای ندیدند و این اتفاق فقط در ایران می افتد زیرا که ناشی از یک خصلت فرهنگی اجتماعی است که متخص ایرانیان است .

بررسی همه جانبه انقلاب از طریق مردم نگاری

علیرضا قبادی مردم شناس و استاد دانشگاه نیز یکی از سخنرانان نشست بود که به ارائه راه و روش مردم نگاری انقلاب پرداخت و آن را یک روش فلسفی دانست .

وی گفت : مردم نگاری انقلاب مطالعه ای است که انقلاب را بصورت همه جانبه می بیند زیرا که انقلاب یکی از عناصر مهم فرهنگی است که در یک جامعه اتفاق می افتد .

قبادی با بیان اینکه انقلاب در تاریخ فرهنگ ایران ماندگار است اظهار داشت :مردم نگاری انقلاب پدیده ای عمیق است زیرا که انقلاب توانایی آن را دارد که روی زندگی مردم تأثیر گذارد .

این مردم شناس اظهار داشت : مردم نگاری پدیده انقلاب را در طول زمان می بیند و ساختاری کارکردی برای آن لحاظ می کند.به اعتقاد وی مردم نگاری انقلاب به دنبال مطالعه تفهیمی و تفسیری جامعه است .

سرودهای انقلابی وحدت را بین انقلابیون افزایش می داد

بهروز وجدانی پژوهشگر و مولف موسیقی نیز در این نشست انقلاب را یک پدیده فرهنگی دانست که یکی از ابعاد آن موسیقی است.

او با اشاره به اینکه موسیقی با تمامی فعالیت های فرهنگی ارتباط دارد اظهار داشت:تمام اقوام از زمانیکه خود را شناخته اند به گونه ای با موسیقی ارتباط داشته اند .

وجدانی انواع موسیقی را شامل سنتی ، محلی و پاپ عنوان کرد که موسیقی انقلاب در هر یک از آنها می تواند ظهور کند .

او با اشاره به فعالیت گروه های موسیقی شیدا ، عارف ،چاوش و کامکاران در زمان اوج گیری انقلاب تصریح کرد :سرودهایی همچون ای ایران ، ای برادر ، ژاله خون شد ، شهید ، کجایید ای شهیدان خدایی و… از ساخته هایی بودن که حس وحدت را در مردم بیشتر کردند.

انقلاب دستمایه پژوهشگران پژوهشکده مردم شناسی

حمید رضا دالوند نویسنده و عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی نیز در این نشست با اشاره به تاریخ شفاهی و انقلاب اسلامی با تأکید بر رخداد های انقلاب اسلامی در استان لرستان گفت :در پژوهشی که در این راستا انجام شد در جامعه لرستان با یک جامعه عشایری و قبیله ای مواجه بودیم که در ادوار مختلف واکنش های متفاوتی نسبت به انقلاب داشتند .

او افزود: یکی از مأموریت های پژوهشکده مردم شناسی ثبت وقایعی است که در جریان انقلاب در شهر های کوچک و بزرگ ایران اتفاق افتاده است و مردم در آن نقش داشته اند .

دالوند گفت: تحولات انقلاب می تواند دستمایه خوبی برای مردم شناسان باشد تا در این عرصه به تحقیق و پژوهش بپردازند .

معرفی پژوهش های پژوهشکده مردم شناسی

هما حاج علیمحمدی نیز در ادامه این نشست با ارائه گزارش از پژوهش های انجام شده توسط پژوهشکده مردم شناسی در رابطه با انقلاب گفت : بسیار ی از مطالب آرشیو پژوهشکده در جابجایی پژوهشگاه در سال های آخر از بین رفته است .

وی از پژوهش های مردم شناسی عشایرسیستان و بلوچستان و انقلاب اسلامی و بررسی سنگ نوشته سنگ مزار شهدا به عنوان پژوهش های شاخص این پژوهشکده در رابطه با انقلاب اسلامی یاد کرد.

در ادامه نشست گلفام شریفی عضو هیأت علمی پژوهشکده مردم شناسی به بیان گوشه ای از خاطرات خود از سفر به روستای نوفل لو شاتو پرداخت .

در بخش جانبی نشست مردم نگاری انقلاب نمایشگاه عکس از گلفام شریفی تحت عنوان گزارش تصویری نوفل لو شاتو ، محل تبعید امام خمینی (ره) تشکیل شد .

۴۷۴۷